Bạn đã bao giờ nghĩ về việc phân chia các mô hình được xây dựng trong thế giới BIM chưa? Chúng ta có thể tìm thấy nhiều loại mô hình trong các dự án cơ sở hạ tầng. Chúng được sử dụng cả để đại diện cho tình huống dự kiến và hiện trạng. Trong bài viết dưới đây, tôi xin trình bày các loại mô hình BIM khác nhau xuất hiện trong các dự án cơ sở hạ tầng.
Mục lục
1. Mô hình cơ sở (Base model)
2. Mô hình hiện trạng (Model of existing situation)
3. Mô hình kỷ luật (Discipline model)
4. Mô hình phối hợp (Interdisciplinary model)
5. Mô hình liên ngành (Coordination model)
Mô hình cơ sở (Base model)
Các mô hình cơ sở mô tả các đối tượng 3D hiện có dưới và trên mặt đất trong khu vực dự án tại một thời điểm nhất định. Các mô hình cơ sở được chuẩn bị từ dữ liệu ban đầu mà tôi đã viết ở đây và có thể mô tả các yếu tố như địa hình, địa chất, điều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng kỹ thuật, tòa nhà, nhân khẩu học, v.v.
Các mô hình cơ sở hiển thị tình hình trong khu vực thiết kế ở dạng 3D. Một số hiện trạng được coi là các yếu tố vật lý chẳng hạn như địa hình, cơ sở hạ tầng và thảm thực vật, và các trạng thái chẳng hạn như rủi ro hoặc bảo hộ. Các mô hình cơ sở được sử dụng trong phân tích và làm cơ sở cho quy hoạch, kỹ thuật và xây dựng.
(1) Các tòa nhà hiện có. Nguồn: BIM Corner
Nguyên tắc mô hình hóa
● Chất lượng dữ liệu ban đầu nên được kiểm tra trước khi mô hình hóa các mô hình cơ sở
● Các mô hình cơ sở chỉ nên chứa thông tin về các thành phần hiện có trong khu vực thiết kế
● Các thành phần hiện có được sửa đổi được bao gồm trong các mô hình công nghiệp
● Dữ liệu ban đầu được sử dụng trong các phân tích/tính toán hoặc những dữ liệu bị xóa/thay đổi phải có hình học 3D.
● Dữ liệu cơ sở chỉ được hiển thị trong mô hình và không được sử dụng để tính toán có thể có dạng hình học raster.
● Mô tả của từng mô hình cơ sở bao gồm các thông tin sau:
- Dữ liệu cơ sở nào cần bao gồm
- Yêu cầu về vị trí
- Yêu cầu hình học
- Yêu cầu về hệ số phủ
- Yêu cầu siêu dữ liệu
- Yêu cầu về định dạng dữ liệu
Mô hình hiện trạng (Model of existing situation)
Mô hình hiện trạng nên chứa tất cả các mô hình cơ sở được đưa vào giai đoạn thiết kế.
Mục đích của mô hình hiện trạng là thu thập tất cả thông tin liên quan về hiện trạng trong một mô hình chung để tất cả hoặc các yếu tố và thành phần được chọn có thể được hiển thị cùng nhau hoặc riêng biệt. Mô hình hiện trạng nên được sử dụng làm điểm khởi đầu cho việc phân tích, lập kế hoạch và kỹ thuật.
(2) Mô hình hiện trạng. Nguồn: BIM Corner
(3) Mô hình hiện trạng các lớp dưới đất. Nguồn: BIM Corner
Nguyên tắc mô hình hóa
● Mô hình phải đại diện cho hiện trạng trong khu vực thiết kế tại thời điểm mô hình được thiết kế,
● Không thêm bất kỳ thứ gì khác ngoài những thứ được xây dựng trong các mô hình hiện trạng,
● Các yếu tố hiện đang bị thiếu phải xuất hiện dưới dạng khoảng trống trong mô hình,
● Có thể tách rời để hiển thị các mô hình cơ sở,
● Các thành phần bao gồm trong các mô hình cơ sở phải có khả năng hiển thị độc lập,
Mô hình kỷ luật (Discipline model)
Mô hình kỷ luật chứa các đối tượng cơ sở mới hoặc được sửa đổi. Các mô hình kỷ luật được thiết kế trên cơ sở các mô hình hiện trạng. Các đối tượng được thiết kế bằng hình học 3D và có thể biểu thị các đối tượng hoặc điều kiện vật lý dưới và trên mặt đất trong khu vực thiết kế.
Các mô hình kỷ luật được sử dụng cho:
● Lập kế hoạch và hiển thị về tình huống trong tương lai,
● Cơ sở để lập kế hoạch, mô hình hóa và trực quan hóa các yếu tố chuyên đề khác,
● Cơ sở để phân tích,
● Phối hợp liên ngành và đảm bảo chất lượng,
● Lập kế hoạch, dữ liệu liên quan, kiểm soát máy móc và chất lượng công việc trong thiết kế giai đoạn xây dựng,
(4) Mô hình công trình. Nguồn: BIM Corner
(5) Mô hình hạ tầng kỹ thuật. Nguồn: BIM Corner
Nguyên tắc mô hình hóa
● Các mô hình kỷ luật về yêu cầu chất lượng được chỉ định trong sổ tay hướng dẫn của Statens Vegvesen (Cơ quan quản lý đường bộ công cộng Na Uy)
● Thiết kế là một quá trình lặp đi lặp lại
o Các giải pháp thiết kế trong mô hình kỷ luật có thể thay đổi, ví dụ: bởi vì:
▪ Phân tích
▪ Trong các mô hình công nghiệp khác
▪ Kiểm định chất lượng liên ngành
● Nội dung các mô hình kỷ luật phải có sự phối hợp và đảm bảo chất lượng trong các mô hình liên ngành
● Nội dung các mô hình kỷ luật dùng để tạo dữ liệu đầu ra sử dụng trên công trường
Mô hình liên ngành (Interdisciplinary model)
Mô hình liên ngành phải bao gồm tất cả các mô hình công nghiệp được đưa vào giai đoạn dự án. Mục đích của mô hình liên ngành là thu thập tất cả các thông tin liên quan về tình huống được lên kế hoạch trong một mô hình chung để tất cả hoặc các chủ đề được chọn và các yếu tố chuyên đề có thể được hiển thị cùng nhau hoặc riêng biệt. Mô hình liên ngành được sử dụng để kiểm soát chất lượng liên ngành, sản xuất dữ liệu đầu ra và là cơ sở của mô hình phối hợp.
(6) Mô hình liên ngành. Nguồn: BIM Corner
Nguyên tắc mô hình hóa
● Phải thể hiện tình huống dự kiến trong khu vực thiết kế tại thời điểm mô hình được thiết kế
● Không thêm bất kỳ thứ gì khác ngoài những thứ được tìm thấy trong các mô hình kỷ luật
● Các yếu tố hiện đang bị thiếu phải xuất hiện dưới dạng khoảng trống trong mô hình
● Các mô hình kỷ luật phải có khả năng hiển thị trong lớp cách nhiệt,
● Các thành phần bao gồm trong các mô hình công nghiệp phải được hiển thị trong vật liệu cách nhiệt
Mô hình phối hợp (Coordination model)
Mô hình phối hợp nên hiển thị các mô hình cơ sở và mô hình kỷ luật được bao gồm trong giai đoạn thiết kế. Mô hình phối hợp thu thập tất cả thông tin liên quan về tình hình hiện tại và dự kiến trong một mô hình/khung nhìn mô tả tình hình trong tương lai.
Mô hình phối hợp có thể được sử dụng cho:
● Điều phối dự án,
● Kiểm soát chất lượng liên ngành,
● Hỗ trợ ra quyết định trong dự án,
● Phát triển các giải pháp trong dự án,
● Quản lý, giải thích kỹ thuật và kiểm soát tiến độ,
● Cơ sở cho các phân tích, chế độ xem mô hình, bản trình bày và dữ liệu đầu ra khác,
● Trình bày các giải pháp được lựa chọn cho những người ra quyết định,
● Nhiệm vụ công việc hiển thị trong giai đoạn xây dựng,
(7) Mô hình phối hợp. Source: BIM Corner
Nguyên tắc mô hình hóa
● Phải thể hiện tình huống dự kiến trong khu vực thiết kế tại thời điểm mô hình được thiết kế
● Không thêm bất kỳ thứ gì khác ngoài những thứ được tìm thấy trong các mô hình cơ bản và kỷ luật
● Các yếu tố hiện đang bị thiếu phải xuất hiện dưới dạng khoảng trống trong mô hình
● Các nguyên tắc và mô hình cơ sở phải được hiển thị riêng biệt
● Các thành phần bao gồm trong các mô hình chuyên nghiệp phải được hiển thị riêng biệt
Tóm tắt
Như bạn có thể thấy, có rất nhiều loại mô hình. Điều đáng nhấn mạnh ở đây là điều phối viên BIM (BIM Coordinator) chịu trách nhiệm về mô hình hiện trạng, mô hình liên ngành và mô hình phối hợp. Nhiệm vụ của nhà thiết kế bao gồm kiểm soát chất lượng của các mô hình cơ sở và công nghiệp.
Trong nội dung trên tôi đã trình bày sự phân chia cơ bản của các mô hình BIM. Trong các bài viết sau, tôi sẽ tìm hiểu chi tiết hơn về các mô hình cơ sở và mô hình công nghiệp.
Nguồn: BIM Corner (Đã xuất bản: 11 tháng 5 năm 2022)
Links: BIM models in infrastructure projects (bimcorner.com)